Chapter 11 from the Chandi Path (also known as the Devi Mahatmyam or Durga Saptashati), which is a part of the Markandeya Puran. This text is a hymn dedicated to the Goddess Durga and describes her various feats and battles against demons. Chapter 11 is known as the “Narayanistuti” or “Hymn to Narayani.” Durga Saptashati 11th Chapter explains Narayani Stuti – a prayer to Goddess Narayani.
Chapter 11 of the Chandi Path, known as the “Narayanistuti” or “Hymn to Narayani,” is a profound and reverent hymn dedicated to the Goddess Durga. This chapter is an expression of deep devotion and acknowledgment of the Goddess’s pervasive presence in all aspects of life and the universe. The hymn enumerates various attributes and manifestations of the Goddess, recognizing her as the embodiment of intelligence, consciousness, perception, comprehension, sleep, hunger, reflection, power, thirst, forgiveness, activity, memory, compassion, contentment, motherhood, and delusion, among others.
Chapter 11 from the Chandi Path (also known as the Devi Mahatmyam or Durga Saptashati), which is a part of the Markandeya Puran. Each verse of the hymn salutes the Goddess in her different forms, emphasizing her omnipresence and multifaceted nature. The devotees acknowledge her roles as the daughter of Katyayana, the wife of Shiv, and the beloved of Vishnu, highlighting her divine relationships and her integral part in the cosmic order. The hymn also recognizes her as the destroyer of delusion and fear, the dispeller of sorrows, the embodiment of wisdom, and the bestower of boons.
The concluding verses of the chapter encapsulate the essence of the Goddess as the eternal and primordial energy that supports the universe and brings liberation to all beings. This chapter serves as a powerful reminder of the Goddess’s supreme power and benevolence, and it underscores the importance of devotion and reverence towards the divine feminine. Through this hymn, the devotees express their gratitude and seek the blessings and protection of the Goddess in all aspects of their lives.
॥ श्रीदुर्गासप्तशती – एकादशोऽध्यायः ॥
॥ ध्यानम् ॥
ॐ बालरविद्युतिमिन्दुकिरीटां तुङ्गकुचां नयनत्रययुक्ताम् ।
स्मेरमुखीं वरदाङ्कुशपाशाभीतिकरां प्रभजे भुवनेशीम् ॥
‘ॐ’ ऋषिरुवाच ।। १ ।।
देव्या हते तत्र महासुरेन्द्रे
सेन्द्राः सुरा वह्निपुरोगमास्ताम् ।
कात्यायनीं तुष्टुवुरिष्टलाभद्
विकाशिवक्त्राब्जविकाशिताशाः ।। २ ।।
देवि प्रपन्नार्तिहरे प्रसीद
प्रसीद मातर्जगतोऽखिलस्य ।
प्रसीद विश्वेश्वरि पाहि विश्वंॉ
त्वमीश्वरी देवि चराचरस्य ।। ३ ।।
आधारभूता जगतस्त्वमेका
महीस्वरूपेण यतः स्थितासि ।
अपां स्वरूपस्थितया त्वयैत-
दाप्यायते कुत्स्नमलङ्घयवीर्ये ।। ४ ।।
त्वं वैष्णवीशक्तिरनन्तवीर्या
विश्वस्य बीजं परमासि माया ।
सम्मोहितं देवि समस्तमेतत्
त्वं वै प्रसन्ना भुवि मुक्तिहेतुः ।। ५ ।।
विद्याः समस्तास्तव देवि भेदाः
स्त्रियः समस्ताः सकला जगत्सु ।
त्वयैकया पूरितमम्बयैतत्
का ते स्तुतिः स्तव्यपरा परोक्तिः ।। ६ ।।
सर्वभूता यदा देवी भुक्तिमुक्तिप्रदायिनी ।
त्वं स्तुता स्तुतये का वा भवन्तु परमोक्तयः ।। ७ ।।
सर्वस्य बुद्धिरूपेण जनस्य हृदि संस्थिते ।
स्वर्गापवर्गदे देवि नारायणि नमोऽस्तु ते ।। ८ ।।
कलाकाष्ठादिरूपेण परिणामप्रदायिनि ।
विश्वस्योपरतौ शक्ते नारायणि नमोऽस्तु ते ।। ९ ।।
सर्वमङ्गलमाङ्गल्ये शिवे सर्वाथर्साधिके ।
शरण्ये त्र्यम्बके गौरि नारायणि नमोऽस्तु ते ।। १० ।।
सृष्टिस्थितिविनाशानां शक्तिभूते सनातनि ।
गुणाश्रये गुणमये नारायणि नमोऽस्तु ते ।। ११ ।।
शरणागतदीनार्तपरित्राणपरायणे ।
सर्वस्यार्तिहरे देवि नारायणि नमोऽस्तु ते ।। १२ ।।
हंसयुक्तविमानस्थे ब्रह्माणीरूपधारिणि ।
कौशाम्भःक्षरिके देवि नारायणि नमोऽस्तु ते ।। १३ ।।
त्रिशूलचन्द्राहिधरे महावृषभवाहिनि ।
माहेश्वरीस्वरूपेण नारायणि नमोऽस्तुते ।। १४ ।।
मयूरकुक्कुटवृते महाशक्तिधरेऽनघे ।
कौमारीरूपसंस्थाने नारायणि नमोऽस्तु ते ।। १५ ।।
शङ्खचक्रगदाशार्ङ्गगृहीतपरमायुधे ।
प्रसीद वैष्णवीरूपे नारायणि नमोऽस्तु ते ।। १६ ।।
गृहीतोग्रमहाचक्रे दंष्ट्रोद्धृतवसुन्धरे ।
वराहरूपिणि शिवे नारायणि नमोऽस्तु ते ।। १७ ।।
नृसिंहरूपेणोग्रेण हन्तुं दैत्यान् कृतोद्यमे ।
त्रैलोक्यत्राणसहिते नारायणि नमोऽस्तु ते ।। १८ ।।
किरीटिनि महावज्र सहस्रनयनोज्ज्वले ।
वृत्रप्राणहरे चैन्द्रि नारायणि नमोऽस्तु ते ।। १९ ।।
शिवदूतीस्वरूपेण हतदैत्यमहाबले ।
घोररूपे महारावे नारायणि नमोऽस्तु ते ।। २० ।।
दंष्ट्राकरालवदने शिरोमालाविभूषणे ।
चामुण्डे मुण्डमथने नारायणि नमोऽस्तु ते ।। २१ ।।
लक्ष्मि लज्जे महाविद्ये श्रद्धे पुष्टि स्वधे ध्रुवे ।
महारात्रि महामाये नारायणि नमोऽस्तु ते ।। २२ ।।
मेधे सरस्वति वरे भूति बाभ्रवि तामसि ।
नियते त्वं प्रसीदेशे नारायणि नमोऽस्तुते ।। २३ ।।
सर्वस्वरूपे सर्वेशे सर्वेशक्तिसमन्विते ।
भयेभ्यस्त्राहि नो देवि दुर्गे देवि नमोऽस्तु ते ।। २४ ।।
एतत्ते वदनं सौम्यं लोचनत्रयभूषितम् ।
पातु नः सर्वभीतिभ्यः कात्यायनि नमोऽस्तु ते ।। २५ ।।
ज्वालाकरालमत्युग्रमशेषासुरसूदनम् ।
त्रिशूलं पातु नो भीतेर्भद्रकालि नमोऽस्तु ते ।। २६ ।।
हिनस्ति दैत्यतेजांसि स्वनेनापूर्य या जगत् ।
सा घण्टा पातु नो देवि पापेभ्यो नः सुतानिव ।। २७ ।।
असुरामृग्वसापङ्कचर्चितस्ते करोज्ज्वलः ।
शुभाय खड्गो भवतु चण्डिके त्वां नता वयम् ।। २८ ।।
रोगानशेषानपहंसि तुष्टा रुष्टा तु कामान् सकलानभीष्टान् ।
त्वामाश्रितानां न विपन्नराणां त्वामाश्रिता ह्याश्रयतां प्रयान्ति ।। २९ ।।
एतत्कृतं यत्कदनं त्वयाद्य धर्मद्विषां देवि महासुराणाम् ।
रूपैरनेकैर्बहुधात्ममूर्तिम् कृत्वाम्बिके तत्प्रकरोति कान्या ।। ३० ।।
विद्यासु शास्त्रेषु विवेकदीपेष्वाद्येषु वाक्येषु च का त्वदन्या ।
ममत्वगर्तेऽतिमहान्धकारे विभ्रामयत्येतदतीव विश्वम् ।। ३१ ।।
रक्षांसि यत्रोग्रविषाश्च नागा यत्रारयो दस्युबलानि यत्र ।
दावानलो यत्र तथाब्धिमद्ये तत्र स्थिता त्वं परिपासि विश्वम् ।। ३२ ।।
विश्वेश्वरि त्वं परिपासि विश्वं विश्वात्मिका धारयसीति विश्वम् ।
विश्वेशवन्द्या भवती भवन्ति विश्वाश्रया ये त्वयि भक्तिनम्राः ।। ३३ ।।
देवि प्रसीद परिपालय नोऽरिभीतेर्नित्यं यथासुरवधादधुनैव सद्यः ।
पापानि सर्वजगतां प्रशमं नयाशु उत्पातपाकजनितांश्च महोपसर्गान् ।। ३४ ।।
प्रणतानां प्रसीद त्वं देवि विश्वार्तिहारिणि ।
त्रैलोक्यवासिनामीड्ये लोकानां वरदा भव ।। ३५ ।।
देव्युवाच ।। ३६ ।।
वरदाहं सुरगणा वरं यन्मनसेच्छथ ।
तं वृणुध्वं प्रयच्छामि जगतामुपकारकम् ।। ३७ ।।
देवा ऊचुः ।। ३८ ।।
सर्वाबाधाप्रशमनं त्रैलोक्यस्याखिलेश्वरि ।
एवमेव त्वया कार्यमस्मद्वैरिविनाशनम् ।। ३९ ।।
देव्युवाच ।। ४० ।।
वैवस्वतेऽन्तरे प्राप्ते अष्टाविंशतिमे युगे ।
शुम्भो निशुम्भश्चैवान्यावुत्पत्स्येते महासुरौ ।। ४१ ।।
नन्दगोपगृहे जाता यशोदागर्भसम्भवा ।
ततस्तौ नाशयिष्यामि विन्ध्याचलनिवासिनी ।। ४२ ।।
पुनरप्यतिरौद्रेण रूपेण पृथिवीतले ।
अवतीर्य हनिष्यामि वैप्रचित्तांस्तु दानवान् ।। ४३ ।।
भक्षयन्त्याश्च तानुग्रान् वैप्रचितान् महासुरान् ।
रक्ता दन्ता भविष्यन्ति दाडिमीकुसुमोपमाः ।। ४४ ।।
ततो मां देवताः स्वर्गे मर्त्यलोके च मानवाः ।
स्तुवन्तो व्याहरिष्यन्ति सततं रक्तदन्तिकाम् ।। ४५ ।।
भूयश्च शतवार्षिक्यामनावृष्टयामनम्भसि ।
मुनिभिः संस्तुता भूमौ सम्भविष्यामययोनिजा ।। ४६ ।।
ततः शतेन नेत्राणां निरीक्षिष्याम्यहं मुनीन् ।
कीर्तयिष्यन्ति मनुजाः शताक्षीमिति मां ततः ।। ४७ ।।
ततोऽहमखिलं लोकमात्मदेहसमुद्भवैः ।
भरिष्यामि सुराः शाकैरावृष्टेः प्राणधारकैः ।। ४८ ।।
शाकम्भरीति विख्यातिं तदा यास्याम्यहं भुवि ।
तत्रैव च वधिष्यामि दुर्गमाख्यं महासुरम् ।। ४९ ।।
दुर्गादेवीति विख्यातं तन्मे नाम भविष्यति ।
पुनश्चाहं यदा भीमं रूपं कृत्वा हिमाचले ।। ५० ।।
रक्षांसि भक्षयिष्यामि मुनीनां त्राणकारणात् ।
तदा मां मुनयः सर्वे स्तोष्यन्त्यानम्रमूर्तयः ।। ५१ ।।
भीमादेवीति विख्यातं तन्मे नाम भविष्यति ।
यदारुणाख्यस्त्रैलोक्ये महाबाधां करिष्यति ।। ५२ ।।
तदाऽहं भ्रामरं रूपं कृत्वासंख्येयषट्पदम् ।
त्रैलोक्यस्य हितार्थाय वधिष्यामि महासुरम् ।। ५३ ।।
भ्रामरीति च मां लोकास्तदा स्तोष्यन्ति सर्वतः ।
इत्थं यदा यदा बाधा दानवोत्था भविष्यति ।। ५४ ।।
तदा तदाऽवतीर्याहं करिष्याम्यरिसंक्षयम् ।। ५५ ।।
।। स्वस्ति श्रीमार्कण्डेयपुराणे सावर्णिके मन्वन्तरे देवीमाहात्म्ये नारायणीस्तुतिर्नामैकादोऽध्यायः ।। ११ ।।
॥ Shridurgasaptashati – Ekadashoadhyayah ॥
॥ Dhyānam ॥
Om bālaravidyutimindukirīṭāṃ tuṅgakucāṃ nayanatrayayuktām ।
smeramukhīṃ varadāṅkuśapāśābhītikarāṃ prabhaje bhuvaneśīm ॥
Om ṛṣiruvācha॥1॥
dēvyā hatē tatra mahāsurēndrē
sēndrāḥ surā vahnipurōgamāstām।
kātyāyanīṃ tuṣṭuvuriṣṭalābhā-
dvikāsivaktrābja vikāsitāśāḥ ॥ 2 ॥
dēvi prapannārtiharē prasīda
prasīda mātarjagatō’bhilasya।
prasīdaviśvēśvari pāhiviśvaṃ
tvamīśvarī dēvi charācharasya ॥3॥
ādhāra bhūtā jagatastvamēkā
mahīsvarūpēṇa yataḥ sthitāsi
apāṃ svarūpa sthitayā tvayaita
dāpyāyatē kṛtsnamalaṅghya vīryē ॥4॥
tvaṃ vaiṣṇavīśaktiranantavīryā
viśvasya bījaṃ paramāsi māyā।
sammōhitaṃ dēvisamasta mētat-
ttvaṃ vai prasannā bhuvi muktihētuḥ ॥5॥
vidyāḥ samastāstava dēvi bhēdāḥ।
striyaḥ samastāḥ sakalā jagatsu।
tvayaikayā pūritamambayaitat
kātē stutiḥ stavyaparāparōktiḥ ॥6॥
sarva bhūtā yadā dēvī bhukti muktipradāyinī।
tvaṃ stutā stutayē kā vā bhavantu paramōktayaḥ ॥7॥
sarvasya buddhirūpēṇa janasya hṛdi saṃsthitē।
svargāpavargadē dēvi nārāyaṇi namō’stutē ॥8॥
kalākāṣṭhādirūpēṇa pariṇāma pradāyini।
viśvasyōparatau śaktē nārāyaṇi namōstutē ॥9॥
sarva maṅgaḻa māṅgaḻyē śivē sarvārtha sādhikē।
śaraṇyē trayambakē gaurī nārāyaṇi namō’stutē ॥10॥
sṛṣṭisthitivināśānāṃ śaktibhūtē sanātani।
guṇāśrayē guṇamayē nārāyaṇi namō’stutē ॥11॥
śaraṇāgata dīnārta paritrāṇaparāyaṇē।
sarvasyārtiharē dēvi nārāyaṇi namō’stutē ॥12॥
haṃsayukta vimānasthē brahmāṇī rūpadhāriṇī।
kauśāmbhaḥ kṣarikē dēvi nārāyaṇi namō’stutē॥13॥
triśūlachandrāhidharē mahāvṛṣabhavāhini।
māhēśvarī svarūpēṇa nārāyaṇi namō’stutē॥14॥
mayūra kukkuṭavṛtē mahāśaktidharē’naghē।
kaumārīrūpasaṃsthānē nārāyaṇi namōstutē॥15॥
śaṅkhachakragadāśārṅgagṛhītaparamāyudhē।
prasīda vaiṣṇavīrūpēnārāyaṇi namō’stutē॥16॥
gṛhītōgramahāchakrē daṃṣtrōddhṛtavasundharē।
varāharūpiṇi śivē nārāyaṇi namōstutē॥17॥
nṛsiṃharūpēṇōgrēṇa hantuṃ daityān kṛtōdyamē।
trailōkyatrāṇasahitē nārāyaṇi namō’stutē॥18॥
kirīṭini mahāvajrē sahasranayanōjjvalē।
vṛtraprāṇahārē chaindri nārāyaṇi namō’stutē॥19॥
śivadūtīsvarūpēṇa hatadaitya mahābalē।
ghōrarūpē mahārāvē nārāyaṇi namō’stutē॥20॥
daṃṣtrākarāḻa vadanē śirōmālāvibhūṣaṇē।
chāmuṇḍē muṇḍamathanē nārāyaṇi namō’stutē॥21॥
lakṣmī lajjē mahāvidhyē śraddhē puṣṭi svadhē dhruvē।
mahārātri mahāmāyē nārāyaṇi namō’stutē॥22॥
mēdhē sarasvati varē bhūti bābhravi tāmasi।
niyatē tvaṃ prasīdēśē nārāyaṇi namō’stutē॥23॥
sarvasvarūpē sarvēśē sarvaśaktisamanvitē।
bhayēbhyastrāhi nō dēvi durgē dēvi namō’stutē॥24॥
ētattē vadanaṃ saumyaṃ lōchanatrayabhūṣitam।
pātu naḥ sarvabhūtēbhyaḥ kātyāyini namō’stutē॥25॥
jvālākarāḻamatyugramaśēṣāsurasūdanam।
triśūlaṃ pātu nō bhītirbhadrakāli namō’stutē॥26॥
hinasti daityatējāṃsi svanēnāpūrya yā jagat।
sā ghaṇṭā pātu nō dēvi pāpēbhyō naḥ sutāniva॥27॥
asurāsṛgvasāpaṅkacharchitastē karōjvalaḥ।
śubhāya khaḍgō bhavatu chaṇḍikē tvāṃ natā vayam॥28॥
rōgānaśēṣānapahaṃsi tuṣṭā
ruṣṭā tu kāmā sakalānabhīṣṭān
tvāmāśritānāṃ na vipannarāṇāṃ।
tvāmāśritā śrayatāṃ prayānti॥29॥
ētatkṛtaṃ yatkadanaṃ tvayādya
darmadviṣāṃ dēvi mahāsurāṇām।
rūpairanēkairbhahudhātmamūrtiṃ
kṛtvāmbhikē tatprakarōti kānyā॥30॥
vidyāsu śāstrēṣu vivēka dīpē
ṣvādyēṣu vākyēṣu cha kā tvadanyā
mamatvagartē’ti mahāndhakārē
vibhrāmayatyētadatīva viśvam॥31॥
rakṣāṃsi yatrō graviṣāścha nāgā
yatrārayō dasyubalāni yatra।
davānalō yatra tathābdhimadhyē
tatra sthitā tvaṃ paripāsi viśvam॥32॥
viśvēśvari tvaṃ paripāsi viśvaṃ
viśvātmikā dhārayasīti viśvam।
viśvēśavandhyā bhavatī bhavanti
viśvāśrayā yētvayi bhaktinamrāḥ॥33॥
dēvi prasīda paripālaya nō’ri
bhītērnityaṃ yathāsuravadādadhunaiva sadyaḥ।
pāpāni sarva jagatāṃ praśamaṃ nayāśu
utpātapākajanitāṃścha mahōpasargān॥34॥
praṇatānāṃ prasīda tvaṃ dēvi viśvārti hāriṇi।
trailōkyavāsināmīḍyē lōkānāṃ varadā bhava॥35॥
dēvyuvācha॥36॥
varadāhaṃ suragaṇā paraṃ yanmanasēchchatha।
taṃ vṛṇudhvaṃ prayachChāmi jagatāmupakārakam॥37॥
dēvā ūchuḥ॥38॥
sarvabādhā praśamanaṃ trailōkyasyākhilēśvari।
ēvamēva tvayākārya masmadvairi vināśanam॥39॥
dēvyuvācha॥40॥
vaivasvatē’ntarē prāptē aṣṭāviṃśatimē yugē।
śumbhō niśumbhaśchaivānyāvutpatsyētē mahāsurau॥41॥
nandagōpagṛhē jātā yaśōdāgarbha sambhavā।
tatastaunāśayiṣyāmi vindhyāchalanivāsinī॥42॥
punarapyatiraudrēṇa rūpēṇa pṛthivītalē।
avatīrya haviṣyāmi vaiprachittāṃstu dānavān॥43॥
bhakṣya yantyāścha tānugrān vaiprachittān mahāsurān।
raktadantā bhaviṣyanti dāḍimīkusumōpamāḥ॥44॥
tatō māṃ dēvatāḥ svargē martyalōkē cha mānavāḥ।
stuvantō vyāhariṣyanti satataṃ raktadantikām॥45॥
bhūyaścha śatavārṣikyāṃ anāvṛṣṭyāmanambhasi।
munibhiḥ saṃstutā bhūmau sambhaviṣyāmyayōnijā॥46॥
tataḥ śatēna nētrāṇāṃ nirīkṣiṣyāmyahaṃ munīn
kīrtiyiṣyanti manujāḥ śatākṣīmiti māṃ tataḥ॥47॥
tatō’ hamakhilaṃ lōkamātmadēhasamudbhavaiḥ।
bhariṣyāmi surāḥ śākairāvṛṣṭēḥ prāṇa dhārakaiḥ॥48॥
śākambharīti vikhyātiṃ tadā yāsyāmyahaṃ bhuvi।
tatraiva cha vadhiṣyāmi durgamākhyaṃ mahāsuram॥49॥
durgādēvīti vikhyātaṃ tanmē nāma bhaviṣyati।
punaśchāhaṃ yadābhīmaṃ rūpaṃ kṛtvā himāchalē॥50॥
rakṣāṃsi kṣayayiṣyāmi munīnāṃ trāṇa kāraṇāt।
tadā māṃ munayaḥ sarvē stōṣyantyāna mramūrtayaḥ॥51॥
bhīmādēvīti vikhyātaṃ tanmē nāma bhaviṣyati।
yadāruṇākhyastrailokyē mahābādhāṃ kariṣyati॥52॥
tadāhaṃ bhrāmaraṃ rūpaṃ kṛtvāsajkhyēyaṣaṭpadam।
trailōkyasya hitārthāya vadhiṣyāmi mahāsuram॥53॥
bhrāmarīticha māṃ lōkā stadāstōṣyanti sarvataḥ।
itthaṃ yadā yadā bādhā dānavōtthā bhaviṣyati॥54॥
tadā tadāvatīryāhaṃ kariṣyāmyarisaṅkṣayam ॥55॥
॥ svasti śrī mārkaṇḍēya purāṇē sāvarnikē manvantarē dēvi mahatmyē nārāyaṇīstutirnāma ēkādaśō’dhyāyaḥ ॥